«اراده جمعی» برای بازگشت به متن تاریخ جهان و خیز تمدنی
از منظر تاریخی، بزرگترین تحولی که رویداد فرخنده انقلاب اسلامی، برای ایران و ایرانی به همراه داشته است بازگرداندن این ملت و این کشور به متن تاریخ جهان است. کسانی که با تاریخ جهان کم و بیش آشنایند به خوبی میدانند که برای اعصار و قرون متمادی هیچ سطری از تاریخ جهان نوشته نمیشد مگر آنکه ردپایی از ایرانیان در آن به چشم میخورد. این وضعیت نه تنها در ادوار قبل از اسلامِ تاریخ ایران بلکه حتی تا چندین قرن بعد از ظهور اسلام استمرار داشته است و به جرأت میتوان گفت آنچه که با عنوان تمدن اسلامی به جهان عرضه شد در حوزههای مختلف آن وامدار ایرانیان بوده است که پرچم اسلام را به سان یک بیرق تمدنی بر دوش کشیدند. در آن ادوار، حضور ایران را در صدر و یا حداقل در متن تاریخ جهان میشد مشاهده کرد اما در چند قرن اخیر بنا به علل و عواملی که همگان کم و بیش از آن آگاهند نام و یاد ایران به تدریج از متن تاریخ به حاشیه تاریخ رانده شد و به ویژه در دو قرن اخیر برای ایران در تاریخ جهان جز موقعیت حاشیهنشینی و صرفاً نظارهگری چیزی باقی نمانده بود. به جرأت میتوان گفت که با انقلاب اسلامی و تحولات چند دهه پس از آن است که بار دیگر حضور ایران در متن تاریخ جهان را می توان ملاحظه کرد. بدیهی است این امر ثمره « اراده و عزم جمعیِ « ملتی بود که در پی تجدید هویت دینی و تاریخیِ خویش و با تمسک به آموزه های اسلامی و تحت رهبری های هوشمندانه امام خمینی(قدس سره) و رهبری معظم انقلاب پای در صحنه عمل و اقدام تاریخی نهاد.کمتر در تاریخ بشر چنین فرصت هایی برای ملتی فراهم می شود و کمتر از آن بوده اند ملتهایی که این بخت و اقبال را داشته باشند که از چنین فرصت هایی بهره کامل برده باشند.
«اراده جمعی» که بنا بر نظر برخی صاحب نظران صرفاً یک ابزار نظری برای بررسی و تحلیلِ حقوقی و جامعه شناختیِ مسائل انسانی بوده است در جریان نهضت و انقلاب شکوهمند اسلامی آنچنان ظهور و بروزی یافت که برای بسیاری از ناظران مسائل جهانی غافلگیرکننده و ناباورانه بود. اسطوره ارادة جمعی اکنون به یک واقعیت ملموس تاریخی تبدیل شده بود. این عزم و اراده جمعی مبتنی بر ایمان دینی که ما را مجدداً به متن تاریخ جهان بازگردانده است ایران و بلکه جهان اسلام را در آستانه یک خیز تمدنی جدید قرار داده است. بازگشت به متن تاریخ جهان رسالتها و مسئولیتهای جدیدی را پیش روی ما قرار می دهد و گرچه این رسالتها و مسئولیتها، چالشها و مقاومتهایی از سوی کسانی که از بازگشت ما به متن تاریخ ناراضی اند را برانگیخته است اما کدام تمدنی را می توان سراغ گرفت که بدون مواجهة با چالشها توانسته باشد به بالندگی و شکوفایی نائل آید. اگر انقلاب اسلامی ثمره اراده جمعی ملت ایران بود اکنون و در آستانه این خیز تمدنی، این اراده جمعی هرچند همچنان از کانون ایران الهام می گیرد اما باید بتواند در عرصه ای وسیعتر و متنوعتر یعنی تمامی سرزمینهای اسلامی به بهره برداری از فرصتها و افق گشاییِ تمدنی بپردازد. تمدن نوین اسلامی که ریشه در انقلاب اسلامی ایران دارد مولود فرخنده ای است که برای برومندشدن و به کمال رسیدن نیازمند هم افزایی تمامی استعدادها و امکانات ما مسلمانان است.
سلسله همایشهای دوسالانة " تبیین نواندیشی های مقام معظم رهبری در بارة تمدن نوین اسلامی" در سال 1395 با پیشگامی دانشگاه شیراز آغاز گردید و دانشگاه اصفهان افتخار دارد که در دومین گام از این حرکت فرخنده، میزبانی همایش دوم با عنوان " انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی" را عهدهدار گردیده است. دانشگاه اصفهان برای برگزاری همایش دوم ضمن تشکیل "شورای سیاستگذاری همایش" از میان استادان گروههای مختلف دو نشست مقدماتی را در سالهای 96 و 97 در دستور کار قرار داد و فضایی فراهم آورد تا برخی علاقمندان و صاحبنظران به مباحث تمدنی از داخل و خارج دانشگاه اصفهان بتوانند دیدگاههای خود را در آن نشستها عرضه کنند. تجربیات آن نشستهای مقدماتی ره توشة ما برای برگزاری همایش دوم گردیده است. مسلماً استمرار این حرکت که خود جلوهای از روند پویای تمدن نوین اسلامی است نه تنها در گروِ مشارکت، همدلی و ارادة جمعیِ استادان دانشگاههاست بلکه نیازمند بهرهگیری از تمامی ظرفیت ها و استعدادهایی است که انقلاب اسلامی را پدید آورد و افقهایی جدید در برابر ملت مسلمان ایران و همه عدالت جویان جهان گشود. امید است با همیاری دیگر دانشگاههای کشور در گامهای بعدیِ این حرکت، شاهد دستاوردهایی ارزندهتر باشیم.
در پایان جای دارد سپاس خود را نثار عزیزانی کنیم که زحمات و همکاری های ارزندةشان در به ثمر نشستن همایش دوم مؤثر افتاده است:
- ریاست محترم دانشگاه شیراز و مسئول محترم نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در آن دانشگاه که چراغ این مسیر را روشن کردند.
- ریاست محترم دانشگاه اصفهان جناب آقای دکتر هوشنگ طالبی و نیز حجت الاسلام آقای میثم شریف مسئول محترم نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه اصفهان که با حمایتهای ارزندة خود مسیر این همایش را هموار کردند.
- جناب آقای دکتر رسول رکنی زاده معاونت محترم پژوهشی دانشگاه اصفهان که با پذیرش مدیریت شورای سیاستگذاریِ همایش و جناب آقای دکتر منتظر القائم که با عهده داری دبیرکلی همایش و تلاش های ارزنده خود برای به انجام رساندن رسالتی که دانشگاه اصفهان بر عهده گرفته بود نقشی مهم ایفا کردند.
- جناب آقای دکتر مرتضی دهقاننژاد ریاست محترم دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان که درخواست دبیرخانه همایش برای پذیرش میزبانی همایش را با روی گشاده پاسخ دادند.
- جناب آقای دکتر علی ملکی، رئیس کمیته علم و فناوری همایش و هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف، جناب آقای دکتر مهرشاد، رئیس کمیته هنر و رسانه همایش و جناب آقای دکتر باستانیفر، رئیس کمیته اقتصاد همایش که در پذیرش و داوری مقالات همایش را یاری کردند.
- جناب آقای کمالی دبیر اجرایی همایش وکارکنان نهاد رهبری دانشگاه اصفهان و نیز سرکار خانم شاسنایی که با پی گیری های خود گرههای احتمالی را گشودند.
- و سرانجام در پایان این فهرست و در واقع در صدر کسانی که باید سپاس خود را نثار آنان کنیم استادان و فرهیختگانی هستند که با ارسال مقالات خود به دبیرخانه همایش بر غنای این همایش افزودند.
خدایشان به همگی جزای خیر دهاد.
دبیر علمی همایش انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی
اسفند ماه 1397